Dat lichttherapie in de herfst en de winter kan helpen om de winterdip en een winterdepressie te bestrijden, is bij veel mensen al bekend. Toch hebben veel mensen ook in de lente of de zomer baat bij lichttherapie. Maar waarom dan? Licht genoeg in deze periodes zou je zeggen. In dit artikel lees je alles over lichttherapie in de lente/zomer en je leest meer over hoe je lichttherapie in huis haalt met de daglichtlamp van Beurer en de lichttherapiebril van Luminette.
Wat is de seizoensafhankelijke depressie?
De ‘seizoensafhankelijke depressie’, oftewel Seasonal Affective Disorder (SAD) is een depressie die in een bepaald seizoen voorkomt. De winterdepressie en de zomerdepressie zijn twee vormen van depressie die onder de noemer SAD vallen. In de winter is een van de oorzaken het tekort aan licht, waardoor de melatonine aanmaak wordt verstoord (verminderd). Dit hormoon zorgt er normaliter voor dat je in de avond slaperig wordt en goed in slaap kunt vallen. In de zomer is er weliswaar genoeg licht, maar bij sommige mensen maakt het lichaam alsnog te weinig melatonine aanmaakt of het overdag wel aanmaakt, maar de aanmaak te vroeg stopt. Daardoor kom je in de avond toch niet in slaap of je wordt te vroeg slaperig, valt in slaap, maar kunt de nacht niet doorslapen. Dit heet het 'vervroegde slaapfasesyndroom'.
De winterdepressie en de zomerdepressie lijken veel op elkaar, maar er de symptomen zijn niet helemaal hetzelfde. De winterdip en de lentedip lijken overigens weer veel op de winterdepressie en de zomerdepressie, maar de klachten zijn veel milder en gaan sneller voorbij.
Symptomen winterdepressie
- moe zijn
- erg somber zijn (depressief)
- veel (willen) slapen
- veel (willen) eten, vooral zoet eten en eten met veel koolhydraten
- aankomen in gewicht
- minder zin hebben in het ondernemen van activiteiten
- minder zin hebben in sociaal contact
Symptomen zomerdepressie
- Je depressief voelen.
- gewichtsafname.
- weinig eetlust.
- angst of agitatie.
- moeite met slapen (in- of doorslaap problemen).
Lichttherapie voor thuis
Lichttherapie is een effectieve behandeling waarvoor de huisarts je kan doorverwijzen naar een specialist of een expertisecentrum. Bij lichttherapie wordt je gedurende een week dagelijks 45 minuten blootgesteld aan een daglichtlamp. Deze lampen kunnen blauw of wit licht uitstralen en hebben een sterkte van minimaal 10.000 lux. Ter vergelijking: een kaars heeft een sterkte van 1 lux. Het succes van deze behandeling is opmerkelijk - maar liefst 70 à 80 procent van de patiënten is na een week volledig klachtenvrij.
In het ziekenhuis wordt gebruik gemaakt van wit licht, dat alle kleuren van het spectrum bevat, inclusief blauw (UV) licht. Blauw licht heeft een grotere invloed op onze biologische klok en daarom is er veel onderzoek naar verricht. Hoewel blauw licht sneller werkt bij een lagere intensiteit, zijn er geen significante verschillen in de resultaten tussen lichttherapie met blauw of wit licht. Het is echter belangrijk om voorzichtig te zijn met te veel blootstelling aan blauw (UV) licht, omdat dit schadelijk kan zijn voor de ogen en de huid. Wit licht houdt deze risico's niet in. Bij lichttherapie met blauw licht wordt daarom zorgvuldig gelet op de duur en intensiteit van het licht.
Tegenwoordig is het mogelijk om lichttherapie thuis te volgen. Op de markt zijn tal van effectieve daglichtlampen en daglichtbrillen verkrijgbaar, waarmee je thuis aan de slag kunt. Deze lampen worden soms ook wel aangeduid als 'SAD-lamp' of 'Lichttherapielamp' op Google en in webshops. Het is echter belangrijk op te merken dat dit niet dezelfde lampen zijn als de Wake-up Lights van Philips, die bedoeld zijn om je energieker en fitter te laten ontwaken. Hoewel deze lampen kunnen bijdragen aan je vitaliteit en gezondheid, worden ze niet beschouwd als lichttherapie.
- Daglichtlampen cq. Lichttherapielampen werken meestal met wit licht met een intensiteit van 10.000 lux, maar er zijn verschillen tussen de diverse modellen. De duurdere modellen zijn groter en krachtiger, zodat je er niet heel dichtbij hoeft te zitten en vaak een half uur per dag voldoende is om het gewenste effect te bereiken. Goedkopere modellen daarentegen zijn compacter en lichter, maar ook kleiner en minder krachtig. Hierbij is het nodig om dichterbij te zitten en langer te blijven voor merkbaar effect. Aan de andere kant zijn de kleinere daglichtlampen handiger mee te nemen, omdat ze ongeveer het formaat hebben van een tablet en passen in een opbergetui of opbergtas. Bekijk hier de top 3 daglichtlampen.
- Daglichtbrillen cq. Lichttherapiebrillen gebruiken meestal blauw licht, wat (omgerekend) overeenkomt met een kracht van 10.000 lux. Meestal is een half uurtje per dag voldoende om effect te merken. Lichttherapiebrillen zijn vaak iets duurder dan lampen, maar ze hebben dan ook talrijke voordelen. Je kunt ze gebruiken terwijl je je handen vrij hebt en gewoon je dagelijkse dingen kunt doen. Bovendien kun je de betere brillen zelfs over een gewone bril dragen en ze zijn natuurlijk makkelijk mee te nemen wanneer je op reis gaat. Bekijk hier de top 3 lichttherapiebrillen.
Lichttherapie kan overigens in sommige gevallen ook worden vergoed door de zorgverzekeraar. Dit geldt voor bepaalde huidaandoeningen en lichttherapie bij de behandeling van depressie. Lees hier meer over de vergoeding van lichttherapie.